Emily Miriam Bowman (22) is geboren in de Verenigde Staten maar groeide voornamelijk op in Hongarije. Na de middelbare school verbleef ze negen maanden in Israël voor haar tussenjaar met MASA. Ze heeft net haar bachelor Politiek, Psychologie, Recht en Economie (PPLE) in Amsterdam afgerond. In september begint haar volgende avontuur wat plaatsvindt bij de European Union of Jewish Students (EUJS) in Brussel.
Je bent geboren in de Verenigde Staten en op tweejarige leeftijd naar Hongarije verhuisd. Hoe was jouw familieleven gedurende jouw jeugd en hoe was het om op te groeien in Hongarije?
Nou, mijn vader is Amerikaans en mijn moeder is Hongaarse waardoor zij allebei in heel verschillende omgevingen zijn opgegroeid. Mijn moeder groeide op onder het communisme in Hongarije, waar ze binnenshuis nooit over religie konden spreken. Hierdoor was haar verbondenheid met religie altijd anders dan voor mijn vader, die in een nogal religieus gezin in de Verenigde Staten opgroeide. Toen mijn ouders kinderen kregen moesten ze natuurlijk beslissen over de rol van religie in onze opvoeding, zo moesten ze beslissen of ze ons bijvoorbeeld wilden inschrijven voor joods onderwijs op zowel de kinderopvang als latere scholen. Zoals je je misschien kunt voorstellen was mijn moeder hier niet aan gewend, maar was mijn vader juist een groot voorstander.
Uiteindelijk ben ik in Hongarije in een Joodse bubbel opgegroeid en tot op een zekere hoogte speelt mijn leven zich, wanneer ik daar ben, nog steeds in diezelfde bubbel af. Ik ging naar de joodse crèche, lagere en middelbare school, jeugdbeweging, zomerkamp en natuurlijk de synagoge. Momenteel komt het merendeel van, zo niet al, mijn vrienden in Hongarije nog steeds uit deze omgevingen.
Ondanks al het nieuws dat we over Hongarije horen, kan je er naar mijn mening een heel enerverend joods leven leiden. Ja er is antisemitisme, maar net zoals er overal in Europa antisemitisme is. Echter hebben we in Hongarije alles voor iemand om een joods leven te leiden, voornamelijk in Boedapest en wat minder in de uithoeken van het land. Er zijn, in Boedapest, bijvoorbeeld joodse winkels, synagogen voor alle stromingen en er is een mikwe.
Zou je, doordat je jarenlang in Hongarije hebt gewoond, zeggen dat je je ook daadwerkelijk Hongaars voelt? Op welke manier zou je jouw identiteit beschrijven?
Als dubbel staatsburger is identiteit eigenlijk altijd een interessant vraagstuk geweest voor mij. Ik voel me erg Europees, maar ik weet niet of ik zou kunnen zeggen dat ik me specifiek Hongaars voel. Mijn Europese identiteit komt wel duidelijk voort uit het feit dat ik in Hongarije ben opgegroeid. Maar het feit dat ik me niet enkel Hongaar of zelfs Oost-Europeaan voel, maar Europeaan in zijn geheel, komt omdat ik ook de westerse invloed van mijn vader heb meegekregen en daarnaast doordat we veel hebben gereisd met mijn familie.
Ondanks dat Hongarije een ingewikkelde plek is zou ik onder de juiste omstandigheden, wat die dan ook mogen zijn, later graag eventueel in Boedapest willen wonen. Ik houd echt van de stad en heb daar een fenomenale tijd gehad.
Waarom heb je ervoor gekozen om PPLE te studeren in Amsterdam?
Ik heb me in eerste instantie aangemeld voor Glasgow in het Verenigd Koninkrijk, maar helaas werd ik daar niet toegelaten wegens een cijfertekort. Echter was ik destijds toch al van plan om een tussenjaar in Israël te nemen en tijdens dat jaar moest ik een beslissing nemen over mijn studietijd. Omdat ik niet een van mijn middelbareschoolexamens wilde overdoen koos ik voor PPLE in Amsterdam: een zeer goede opleiding die steeds meer bekendheid krijgt, ook doordat prinses Amalia komend studiejaar als eerstejaarsstudent begint.
Hoe vind je het in Amsterdam en welke rol vervult de Joodse gemeenschap in jouw studentenleven?
Amsterdam is een geweldige stad! Het is superklein, niet zoals Tel Aviv, maar alsnog. Mijn tijd in Amsterdam is helaas in tweeën gesplitst door COVID, maar ik waardeer de internationale omgeving enorm. Voor wat betreft het joodse leven dat Amsterdam te bieden heeft heb ik veel sjabbatdiners bij Chabad on Campus bijgewoond. Deze diners vond ik hartstikke gezellig, vooral vanwege de bijzondere sfeer en het feit dat er veel jonge mensen aanwezig waren en niet alleen ouderen (niet dat er iets mis is met ouderen!). Maar het is juist erg leuk om aan tafel te zitten met gelijkgestemde individuen die zich in vergelijkbare levenssituaties bevinden. Rabbijn Yanki en Esty Jacobs waren altijd enorm gastvrij en ik voelde me er erg thuis.
Voor enige tijd had ik ook een Joodse vriendin uit Hongarije met wie ik naar enkele joodse evenementen in Amsterdam ging, maar zij is nu afgestudeerd en heeft Nederland alweer verlaten. Ik heb ook Joodse vrienden op de faculteit, maar zij bezochten niet echt religieus georiënteerde evenementen. Echter zijn we op cultureel vlak erg trots om Joods te zijn en spreken we vaak over Israël.
Op een dag attendeerde mijn zus me erop dat ik door mijn studie in Amsterdam voor het eerst mijn Joodse bubbel had verlaten. Ik ben natuurlijk zowel in de Verenigde Staten als in Hongarije opgegroeid in de bubbel en mijn tussenjaar bracht ik door in Israël, wat natuurlijk ook een behoorlijk Joodse bubbel is. Mijn leven in Amsterdam was de eerste keer dat ik niet de hele tijd omringd werd door Joden.
“Mijn leven in Amsterdam was de eerste keer dat ik niet de hele tijd omringd werd door Joden. “
Hoe was dat, deze omgevingsverandering waarbij uit de Joodse bubbel trad?
Het was interessant, maar ik ben erg uitgesproken en trots om Joods te zijn. Ik verdedig Israël ook vaak, maar natuurlijk niet ten koste van alles, want geen enkel land is perfect. Hoewel mijn vrienden er gewend aan zijn geraakt dat ik Joods ben en ik door hen wordt gezien als een soort ‘voorbeeld’ van wat een Joods persoon is, aangezien ik hun ‘introductie’ tot Joden ben, voel ik niet de verantwoordelijkheid om een token-Jood te zijn of dat ik Joden zou moeten vertegenwoordigen. Maar het is natuurlijk wel goed als ze een positieve ervaring hebben en dat ze denken dat ik ‘gewoon een ander persoon’ ben en toevallig ook Joods.
Het is onvermijdelijk dat er situaties zijn die zij lastiger begrijpen. Maar tijdens Chanoeka stak ik de kaarsen aan en stelden ze vanuit oprechte interesse enkele vragen. Echter heb ik toch niet het gevoel dat ik het volk, of Israël, of wat dan ook vertegenwoordig. Volgens mij is dat iets wat antisemieten ook vaak doen: individuele Joden verantwoordelijk houden voor het Joodse volk in zijn geheel.
Mijn Joods-zijn komt wel in veel conversaties ter sprake. Meestal doordat ik er heel open over ben en nog nooit het gevoel heb gehad dat ik het niet met een groep kon delen. Ik denk dat dit komt doordat ik mij omring met mensen die ik vertrouw en die open-minded zijn.
Het je begeven in een internationale omgeving hoeft niet per se een nadeel te zijn, maar het heeft wel zo zijn uitdagingen. Ik heb bijvoorbeeld een Egyptische studiegenoot met wie ik niet zo leuke gesprekken heb gehad op Instagram. Bijvoorbeeld toen ze postte “let’s make Israel ‘was-rael’”, dus een oproep tot de vernietiging van de enige Joodse staat. Ik heb echter niet al te veel negatieve ervaringen gehad, dus dat is fijn.
In september begin je bij de EUJS, waarom heb je ervoor gekozen om bij hen te solliciteren?
Bij de EUJS ga ik werken als beleidsmedewerker, een gedeelde functie tussen de EUJS en B’nai Brith International. Ik maakte voor het eerst kennis met EUJS in maart, toen ik hun EU-activismeseminar in Brussel bijwoonde. Ook doordat mijn studie onder andere draait om politiek en recht was hun organisatie natuurlijk erg interessant voor mij. Bovendien wilde ik altijd al een baan waarin politiek, jodendom en joodse belangenbehartiging samengaan. Dus toen deze mogelijkheid zich voordeed heb ik meteen contact met hen opgenomen en ik mag in september beginnen!
Daarnaast ga ik deze zomer deelnemen aan en werken bij ‘Summer U’, het vlaggenschipprogramma van de EUJS. Ook ben ik in juli met de EUJS naar de VN-Mensenrechtenraad in Genève. Dus ik ben enorm enthousiast voor de komende maanden!
Wat zijn volgens jou de belangrijkste uitdagingen voor Europese Joden en wat is de rol van de EUJS bij de aanpak van deze uitdagingen?
Volgens de statistieken neemt antisemitisme toe en daarom zou je dat als het urgentste probleem kunnen beschouwen. Echter is deze kwestie niet uniform aangezien elk land anders is. In Hongarije hebben we bijvoorbeeld geen erg actieve BDS-campagne, maar in Nederland wel. Het is dus heel verschillend waar landen, en de studenten in deze landen, mee worden geconfronteerd.
Ook moeten we contact onderhouden met de lokale Joden, zoals de Joodse studenten- en jongerenorganisaties. Sommige van deze organisaties zijn zeer actief, zoals in Duitsland en Italië. In de Oost-Europese landen hebben ze echter niet echt organisaties en dat is waar de EUJS Joodse studenten kan ondersteunen in het bevorderen van Joods leven.
Bovendien heeft de Europese Unie onlangs haar eerste en enige strategie ter bestrijding van antisemitisme in alle lidstaten (tussen 2021 en 2030) gepubliceerd. De EUJS probeert bijvoorbeeld de aanstelling van nationale coördinatoren voor antisemitismebestrijding, zoals in Nederland, te bevorderen. Ook de aanpassing van de definitie van antisemitisme volgens de International Holocaust Remembrance Alliance wordt door de EUJS gestimuleerd. Tenslotte probeert de EUJS te bewerkstelligen dat Joden binnen de Europese Unie als Jood kunnen leven, bijvoorbeeld door het recht op Shechita en Brit Milah veilig te stellen.
Wil je meer weten over de leden van de Chabad on Campusgemeenschap? Bekijk dan onze andere Spotlights!